UYARI: Bu yazıdaki değerlendirmeler yazarın kişisel görüşlerini yansıtır ve hiçbir şekilde TÜRKPATENT’in resmi görüşünü ya da uzmanlarının başvurularla ilgili değerlendirmelerini temsil etmez. Yazı yalnızca bilgi amaçlı olup yasal tavsiye niteliği taşımaz.  Bu yazının içeriğinin bir sonucu olarak herhangi bir işlem yapmadan veya herhangi bir işlemden kaçınmadan önce profesyonel hukuki tavsiye alınmalıdır. Yazarın verilen bir örnek üzerindeki değerlendirmesi yalnızca o örneğin spesifik koşullarına bağlıdır. Bir başka durum için yazarın alacağı kararlarda bağlayıcılığı yoktur.

Yazının bu ikinci bölümünde bir patent başvurusunun tarifname takımıyla ilgili hangi tür hataların düzeltilebileceği (ya da düzeltilemeyeceği) ve ne gibi değişiklikler yapılabileceği TÜRKPATENT’ten verilen örnekler üzerinden gösterilmeye çalışılacaktır. EPO’dan örneklerin verildiği birinci bölüme buradan ulaşabilirsiniz. Patent başvurusunda tarifname takımı dışında yapılan hata düzeltme, eksik evrak tamamlama ve telafi işlemleri ile ilgili bkz: https://iprgezgini.org/2022/02/08/patent-basvurusunda-hata-duzeltme-eksik-evrak-tamamlama-ve-telafi-islemleri/

2. TÜRKPATENT Örnekleri

Örnek 2.1

2019/18994 nolu PCT ulusal aşamadan ülkemize giren başvurunun tercümesinde sehven yazım hatası yapılmıştır. Tarifnamede geçen rüçhan numarası “201711386165.7” yerine “01711386165.7” olarak yazılmıştır. Böyle bir durumda eğer orijinal yabancı dildeki evraktan hata anlaşılabiliyorsa düzeltme kabul edilebilir. Bu tür bir hata genellikle orijinal başvuruyla karşılaştırma imkânı olmayan durumlarda da kolaylıkla teyit edilebilecek türdendir. Zira bir dosya numarasının yılı temsil etmesi açısından “017” değil de “2017” ile başlaması daha olasıdır. Kaldı ki dosya numarası araştırıldığında “017” ile başlayan dosya bulunamıyorsa ya da böyle bir dosya varsa bile tamamen farklı alanda başka bir dosya çıkıyorsa ve “2017” ile başlayan dosyanın içeriği belirtilen açıklamalarla uyumluysa düzeltme yapılabilir. Ancak çeviride yapılan hata buluşun içeriğine (esasına) yönelik olursa değerlendirme daha sıkı kriterlerle yapılır.

Yanlışlıkla tekrar yazılmış aynı ifadeler hata düzeltme talebiyle çıkarılabilir. Kapsam aşımına yol açacak yeni bir anlam kazandırmayan ya da muğlaklığa neden olmayacak gramer hataları da düzeltilebilir. Örneğin “…bekleme konumuna geçmesinin, cihaz içindeki güç ünitesi…” ifadesi yerine “…bekleme konumuna geçmesini sağlayan cihaz içindeki güç ünitesi…” olarak değiştirilmesi söz konusu güç ünitesinin bekleme konumuna geçirme özelliği başvurunun orijinal halinden çıkarılıyorsa kabul edilecektir.

Türkçe tarifname verilirken sınırlı sayıda bazı ifadelerin yanlışlıkla çevrilmemiş olması söz konusu olabilir. Böyle bir durumda hata düzeltme talebi yapılabilir. Ancak bu hata sunulan evrakın küçük bir kısmını kapsamalıdır.

Örnek 2.2

Akrep sokmasına karşı panzehir etkili tek içimlik oral aşı ile ilgili 2018/18645 nolu başvuruda başvuru sahibi tarifname ve istemlere rezene ekstraktı unsurunu eklemek istemiştir. Ancak orijinal tarifname takımında rezene ekstraktı veya onunla eş anlamlı herhangi bir ifade/yapılanma bulunmadığı için kapsam aşımına neden olacak bu değişiklik kabul edilmemiştir.

Bu örneği biraz değiştirelim. Orijinal tarifnamede aşının birinci yapılanmasının fındık içi tozu, tarçın ekstraktı ve zencefil ekstraktından oluştuğu, ikinci yapılanmasının zencefil ekstraktı, kakao yağı ve rezene ekstraktından oluştuğundan bahsedilsin. Böyle bir durumda başvuru sahibi birinci yapılanmaya rezene ekstratını eklemek isterse fındık içi tozu, tarçın ekstraktı ve zencefil ekstraktı ve rezene ekstratından oluşan bu yeni yapılanma orijinal tarifnamede bulunmadığı için kabul edilmeyecektir. Görüldüğü üzere rezene ekstraktının orijinal tarifnamede bulunuyor olması, onun bir başka yapılanmaya eklenebileceği anlamına gelmemektedir. Ayrıca bkz. “Patent İstemlerinin Değerlendirilmesi – Bölüm I” – Örnek 2: https://iprgezgini.org/2021/04/19/patent-istemlerinin-degerlendirilmesi-bolum-i/

Örnek 2.3

2017/18499 nolu başvuruda başvuru sahibi tarifname takımında “indüksiyon bobini” olarak geçen ibarenin, “ısıtma bobini” olarak değiştirilmesini talep etmiştir. Kurum değişiklik yapılmış sayfaların sunulmadığı gerekçesiyle talebi usulen reddetmiş, ancak esasa yönelik bir yorumda bulunmamıştır. Buluş alüminyum ekstrüzyon presleri için kalıp ısıtma ve kalıp yükleme işlemlerinin yapılmasını sağlayan bir düzenek ile ilgilidir. Buluş, prese yüklenmeden önce ısı kaybını önlemek için aralıklarla çalıştırılan indüksiyon bobini (18) içermektedir. Ancak tarifname takımının hiçbir yerinde “ısıtma bobini” ifadesi kullanılmamıştır. Kalıpların bir indüksiyon bobini (18) yardımıyla ısıtılması veya sıcak tutulmasının sağlandığından bahsedilmektedir. (bkz. Tarifname sayfa 4, satır 24-29) Buna göre indüksiyon bobininin ısıtma amacıyla kullanıldığı bellidir. Ancak değişikliğin kabul edilebilmesi için teknikte uzman kişiye “indüksiyon bobini” ve “ısıtma bobini” terimleri aynı şeyi ifade etmelidir. Her ne kadar piyasada “indüksiyon bobini” yerine “ısıtma bobini” kullanılan örnekler bulunsa da ısıtma bobininin (heating coil) rezistansları da kapsayacak şekilde geniş değerlendirilmesi mümkündür. Bu nedenle kapsam aşımına sebebiyet verebilecek söz konusu değişiklik kabul edilebilir değildir.

Örnek 2.4

2018/01305 nolu faydalı model başvurusunda araştırma öncesi yapılan değişiklikler kapsam aşımına yol açtığı gerekçesiyle kabul edilmemiştir. Araştırma raporu ve itirazların değerlendirilmesinin ardından başvuru reddedilmiştir. Başvuru sahibi 6769 SMK m.100 kapsamında YİDD’ye itirazda bulunmuştur. Söz konusu değişiklik tarifnamenin ilk sayfasına eklenen “Reçine tipi yapıştırıcılar ve bu yapıştırıcıların çözülmesini sağlayan reçine çözücü sıvılar teknikte bilinmektedir.” cümlesidir. Ancak bu cümle Kurul tarafından buluşa ek bir unsur getirmeyen, yalnızca tekniğin bilinen durumuna katkı sunmak amacıyla eklenmiş bir ifade olarak değerlendirilmiştir. YİDD Kurulu başvuru sahibinin yaptığı bu değişikliğin kapsam aşımına yol açmadığını bildirmiştir.

Örnek 2.5

2018/11476 nolu başvuruda ise “240 mg/200 ml” olan şakayık bitki ekstraktı miktarı “480 mg/200 ml” olarak değiştirilmek istenmiş ve içeriğe Gliserol E 422 (kıvam arttırıcı) eklenmiştir. Ancak söz konusu unsurlar orijinal başvuruda bulunmadığı için kapsam aşımına yol açacağından kabul edilmemiş, araştırma raporu orijinal başvuruya göre düzenlenmiştir. Burada bir husustan bahsetmeden geçmeyelim. Başvurunun orijinal özetinde Gliserol E 422 (kıvam arttırıcı)’nın yardımcı madde olarak kullanıldığı görülmektedir. Ancak özet kısmı yalnızca teknik bilgi verme amacını taşır ve koruma kapsamını etkilemez.[1] Bu nedenle özet kısmından alınan bir bilginin tarifnameye aktarılması mümkün değildir. Ancak örneğin istemlerden ya da resimlerden tarifnameye bilgi aktarılması mümkündür.[2] (Yine de farklı yapılanmalarda bulunan unsurların bir araya getirilmesinin kapsam aşımına yol açabileceği unutulmamalıdır. Bkz. Örnek 2.2 ikinci paragraf)

Örnek 2.6

2017/12101 nolu başvuruda başvuru sahibinin tarifnamede değişiklik talebinde bulunduğu görülmektedir. Yapılan değişikliğin bazı eksik referans numaralarının tamamlanması ve bazı yerlerde yapılan tanımlamaların netleştirilmesi olduğu görülmektedir. Örneğin:

“Pim, bu deliklerden merkeze yakın olana girmektedir. Dış kısımda yer alan deliğe ise pozisyonlama piminin (6) uç kısmı girmektedir.”

ifadesi

“Pozisyon pimi (6), bahsedilen dayama parçasında bulunan deliklerden merkeze yakın olana girmektedir. Dış kısımda yer alan deliğe ise pozisyonlama piminin (6) uç kısmı girmektedir.”

olarak değiştirilmiştir. Başvurunun orijinal şekil 1’i de söz konusu değişikliği desteklemektedir. Orijinal ifadedeki “pim” başvuruda (1) referansla gösterilen bir başka parçayı ifade ettiği için söz konusu değişikliğin yapılması buluşun anlaşılırlığı açısından önem arz etmektedir. Yine “bu deliklerden” ifadesinin “bahsedilen dayama parçasında bulunan deliklerden” olarak değiştirilmesi de şekil 1’den destek bulmaktadır. Bu nedenlerle söz konusu değişikliğin yapılması kapsam aşımına yol açmadığı için talep kabul edilmiştir.

Bir başvuruya tamamen yeni resimler eklemek SMK m.103(1) kapsamında normalde pek olası değildir, çünkü çoğu durumda yeni bir resim sadece tarifnameden açık bir şekilde türetilemeyecektir. Bu nedenle, resimlerde yapılan değişikliklerin kapsam aşımına yol açıp açmadığı iyi irdelenmelidir.[3]

Başvuru yapıldıktan sonra resim eklenmek isteniyorsa söz konusu resimler incelendiğinde orijinal başvuruda yapılan açıklamaları aşan bir unsurun/yapılanmanın bulunmaması gerekir. Eğer resimlerde tarifnamede anlatılandan daha genel ve kapsayıcı bir resim varsa ya da tarifnamede anlatılmayan bir unsur/yapılanma resimde bulunuyorsa kapsam aşımı söz konusu olacaktır. Bu tür bir durumda başvuru sahibi eklenen resmin neden kapsam aşımına yol açmadığına dair ağır bir ispat yükü taşır.

Örnek 2.7

2019/12952 nolu başvuru buhar kazanıyla ilgilidir. Başvuru sahibi başvurudan bir hafta sonra resimlerde düzeltme talebinde bulunmuştur. Ancak yeni resimde eklenen detaylar önceki resimde bulunmadığı gibi tarifnameden de çıkarılamamaktadır.

Bu ilk değişiklik talebine ait şeklin (şekil 6, ortadaki görsel) orijinal şekle yandan bakılarak oluşturulduğu anlaşılmaktadır. Ancak ölçeklendirme yapıldığı ve orijinal resimde olmayan bazı unsurların eklendiği görülmektedir. Ayrıca referans numaraları da eksiktir.[4] Söz konusu değişiklik talebi kabul edilmemiştir. Süreç devam ederken başvuru sahibi resimlerde bir kez daha değişiklik talebinde bulunmuştur. Bu ikinci değişiklik talebine ait şekilde (şekil 6, sağdaki görsel) ölçeklendirmenin kaldırıldığı ve referans numaralarının eklendiği görülmektedir. Ancak bu son resimde orijinal tarifname takımında bulunmayan “Su tahliye çıkışı (13)” ve “Brülör yanma sistemi (14)” unsurlarının bulunduğu görülmektedir. Yine tarifnameye de söz konusu iki unsurun yanı sıra “Helezon alev duman boruları” unsurunun eklendiği anlaşılmaktadır. Bu nedenlerden ötürü söz konusu değişiklik talebi kabul edilmemiştir.

Örnek 2.8

2018/14655 ve 2018/11795 nolu başvurularda ise mevcut resimlere yeni resim olarak fotoğraf ekleme talebinde bulunulmuştur. Ancak söz konusu talepler kabul edilmemiştir. Zira zorunlu haller dışında resimlerde fotoğraf kullanılamaz.[5] Şekli eksiklik incelemesinin tamamlanmasından sonra, şekli şartları sağlamayan değişiklik talepleri dikkate alınmaz ve bu durum başvuru sahibine bildirilir.[6]

Örnek 2.9

2017/21168 nolu başvuruda başvuru sahibinin resimlerdeki hata düzeltme talebi yeni gönderilen resimlerin net olmaması (daha kötü kalitede olması) nedeniyle kabul edilmemiştir.

Örnek 2.10

2019/03839 nolu faydalı model başvurusu yapıldıktan dört gün sonra hata düzeltme talebi ile mevcut resimlere ek iki adet resim eklenmek istenmiştir. Bu kapsamda eklenen şekil 5 ve şekil 6’nın yanı sıra tarifnamede şekillerin isimlerinin belirtildiği 2 numaralı tarifname sayfasına da aşağıdaki metin eklenmiştir:

“Şekil 5- Buluş konusunun kesecik (sachet) ile korunmuş formunun genel görünümüdür.

Şekil 6- Buluş konusunun kesecik (sachet) ile korunmuş formunun üst görünümüdür.”

Söz konusu Şekil 5 ve 6’daki kesecik (sachet) yapılanmasının gerek diğer şekillerde gerekse tarifnamede desteği bulunması sebebiyle kapsam aşımına yol açmadığı değerlendirilmiş ve değişiklik kabul edilmiştir.

Örnek 2.11

Dosya uzmanları başvuruların şekli inceleme aşamasında tespit ettikleri minör eksiklikleri süreci uzatmamak adına bazen şekli eksiklik bildirimi kapsamında değerlendirmeyip şekli eksiklik yoktur yazısının sonunda not olarak düzeltilmesini tavsiye ederler. Örneğin 2018/01951 ve 2018/16517 nolu dosyalardaki referans numarası hataları için şekli eksiklik bildirilmemiş, eksiklik gönderilen yazının altında not olarak belirtilmiştir. Ardından başvuru sahipleri hata düzeltme talebi olarak düzeltilmiş evrakı göndermiştir. Yanlış referans numarası kullanımının düzeltilmesi sırasında düzeltmenin de bariz olması gerekecektir. Örneğin 2018/16517 nolu başvurunun bazı yerlerinde hem uygulama (3) hem de sunucu (3) aynı referans numarasıyla gösterilmiştir. Ancak gerek referans numaraları listesinden gerekse tarifnamenin diğer sayfalarından sunucunun (3), uygulamanın ise (4) ile gösterildiği açık bir şekilde anlaşıldığı için düzeltme kabul edilebilirdir. Ancak anılan başvuruda yapılan düzeltme sırasında düzeltme yapılan sayfaların kendisinden önce ve/veya sonra gelen sayfalar ile devamlılık sağlamadığı tespit edildiğinden ilk düzeltme talebi reddedilmiş, düzgün sayfaların gönderildiği ikinci düzeltme kabul edilmiştir. Bu bakımdan yapılan herhangi bir düzeltme sonrası yalnızca düzeltilen sayfa gönderiliyorsa, değişen sayfanın önceki ve sonraki sayfalarla olan devamlılığı sağlanmış olmalıdır.

Örnek 2.12

2019/02697 nolu faydalı model başvurusunun şekli eksiklik yoktur yazısının sonunda not olarak şekil 5’e dair açıklamanın tarifnameye eklenmesi istenmiştir. Başvuru sahibi hata düzeltme talebi olarak ilgili tarifname sayfasına şu satırı eklemiştir:

“Şekil 5. Tam sızdırmaz otomatik kapı tekerlek detay görüntüsü”

Orijinal tarifname ve resimler dikkate alındığında söz konusu eklemenin kapsam aşımına neden olmadığı görüldüğünden söz konusu değişiklik kabul edilmiştir.

Örnek 2.13

2020/01602 nolu başvuruda şekli eksiklik giderilirken tarifname takımının yeni baştan oluşturulduğu görülmüş ve kapsam aşımı nedeniyle değişiklikler kabul edilmemiştir. Yarım sayfadan daha kısa olan orijinal tarifname değişiklik sonrası 3.5 sayfaya çıkmıştır. Elbette ki sayfa sayısının artması tek başına kapsam aşımı olduğunu göstermeye yeterli değildir, ancak bu çapta bir değişikliğin içerik itibariyle kapsam aşımına yol açma ihtimalinin yüksek olacağı unutulmamalıdır. Uzmanların kapsam aşımıyla ilgili bilgilendirmede kapsam aşımına neden olan unsurların ne olduğunu belirtmesi başvuru sahibi açısından da yararlı olacaktır. Bu örnekte roket motor borusunun üretim yönteminin daha önce anlatılmayan detayları yeni tarifname sayfa 3’te ve yeni resimlerde görülmektedir. Ayrıca “istenilen çap ve boyda uygun metalden üretilmiş bir boru” ifadesinin “dikişsiz çelik boru (2)” olarak, “uygun çap ve ölçülerde üretilmiş metal kapak” ifadesinin ise “motor borusu kapağı (1)” olarak değiştiği görülmektedir. Yapılan değişiklikler kabul edilmemiş ve başvurunun araştırması orijinal tarifnameye göre yapılmış, ancak tarifname yetersizliği nedeniyle araştırma raporu düzenlenememiştir.

Örnek 2.14

2019/22888 nolu başvurunun tarifnamesi üç satırdan oluşmakta ve buluşla ilgili çok az bilgi vermektedir. Dört adet istemin her biri ise bir işlem adımı olarak yazılmıştır. Şekil olarak da bir adet fotoğraf sunulmuştur. Başvuruya şekli eksiklik bildirimi yapılmış ve buna cevaben 3.5 sayfalık tarifname, 6 adet istem ve 3 adet şekil gönderilmiştir. Şekli incelemeyi yapan uzman şekli eksikliğin giderildiğine dair yazı yazmış, ardından da başvuru sahibi araştırma talebinde bulunmuştur. Ancak araştırma uzmanı kapsam aşımı tespit etmiş ve iki ay içinde değişiklik yapması için başvuru sahibine süre vermiştir. Süresi içinde değişiklik yapılmaması sebebiyle araştırma için orijinal tarifname takımı dikkate alınmış ve tarifname yetersizliği nedeniyle rapor düzenlenememiştir. Bu örnekte görüldüğü üzere, yapılan değişiklikle şekli eksikliğin giderilmesi söz konusu olsa bile bu, yapılan değişikliğin onaylandığı anlamına gelmemektedir. Zira şekli inceleme adı üstünde yalnızca başvurunun dosya uzmanı tarafından şeklen incelenmesini içerir. Kapsam aşımı olup olmadığının değerlendirilmesi ise araştırma uzmanı tarafından yapılır.

Örnek 2.15

2021/004506 nolu faydalı model başvurusundan dokuz gün sonra yeni tarifname ve istemler sunulmuştur. Tarifname 6. sayfaya şu kısımların eklendiği görülmektedir (paragraf numaraları yazar tarafından eklenmiştir):

[1]  “Buluş konusu diskte (2) yer alan kanallar (2.1), diskin (2) hacim kazanarak zımparanın (3) daha iyi sıkıştırılmasını sağlamaktadır. Böylece disk (2) üzerine sıkı geçme yöntemiyle takılan zımparanın (3) daha stabil ve daha sağlam olması sağlanmaktadır. Ayrıca disk (2), özellikle kış aylarında soğuktan büzüşme eğiliminde olmasına rağmen kanallar (2.1) sayesinde zımparayı (3) sıkıca tutmaktadır. Böylece, olası büzüşmeler ile zımparanın (3) diskten ayrılmasının önüne geçilmektedir.

[2]  Günümüzde belirli standart ölçülerde diskler (2) kullanılmaktadır. Kanallardan (2.1) dolayı normale göre daha fazla sıkışan disk (2), zımpara (3) takıldığında standart ölçüde olmaktadır. Örneğin; 30 santimetre çapında kullanılacak bir disk (2), 31-32 santimetre olarak üretilmektedir. Kanallar (2.1) açıldıktan sonra baskı ile sıkıştırılarak zımpara (3) yerleştirildiğinde 30 santimetre çapına gelmektedir.”

…..

[3]  “Buluş, kesici aletleri bilemede kullanılan elektrikli motorlarda zımparanın takıldığı disk olup; kauçuk gövdeden müteşekkil olması ve soğuk havalarda olabilecek büzüşmeden kaynaklanacak problemlerin bertaraf edilmesi ve zımparanın (3) disk (2) üzerinde daha sıkı tutunmasını sağlamak üzere en az bir kanal (2.1) içermektedir.”

Yukarıda verilen [3] nolu paragraf aynı zamanda yeni istem 2 olarak istemlere eklenmiştir.

Yeni eklenen istem 2 ile orijinal istem 1 arasındaki farkın diskin gövdesinin elastomer değil de kauçuk olmasıdır. Orijinal tarifname sayfa 4, satır 6-14’te disk gövdesinin elastomer olduğundan bahsedilmektedir. Alternatif uygulama olarak ise EVA ve kauçuk gövde de verilmiştir. Bu bakımdan yeni eklenen istem 2’nin ve paragraf [3]’ün kapsam aşımına yol açmadığı görülmektedir.

Yeni eklenen [2] nolu paragrafta geçen diskin 30 cm çapında olduğu bilgisi orijinal tarifnamede bulunmaktadır. (bkz. sayfa 5) Ancak “31-32 santimetre olarak üretildiği ve kanallar (2.1) açıldıktan sonra baskı ile sıkıştırılarak zımpara (3) yerleştirildiğinde 30 santimetre çapına geldiği” bilgisi orijinal tarifnamede bulunmamaktadır. Burada bu bilginin teknikte uzman kişinin başvuru tarihindeki genel bilgisini ve orijinal başvurunun içeriğini dikkate alarak doğrudan çıkaracağı bir bilgi olup olmadığı değerlendirilir. Eğer başvuru tarihinde kesici aletleri bilemede kullanılan elektrikli motorlarda zımparanın takıldığı diskin istenen çaptan 1-2 cm daha geniş olacak şekilde seçildiği yaygın olarak bilinen bir bilgiyse söz konusu ekleme kapsam aşımına yol açmayacaktır. Aksi takdirde kapsam aşımı söz konusudur.

Yeni eklenen [1] nolu paragrafta geçen ve kanalların sağladığı faydaları belirten kısımlar ise genel olarak kapsam aşımına yol açacak nitelikte değildir. Aynı paragrafta zımparanın (3) disk (2) üzerine sıkı geçme yöntemiyle takıldığı ifade edilmiştir. Ancak bu bilgi orijinal başvuruda bulunmadığı için kapsam aşımı olarak değerlendirilmiş ve talep kabul edilmemiştir.

Burada bir hususu belirtelim. Bahse konu başvurunun rüçhanı bulunmaktadır. Ancak rüçhanda bulunan bir bilgi yeni başvuru yapıldıktan sonra rüçhandan yeni başvuruya eklenememektedir. Zira SMK m.103(1)’e göre yapılacak değişiklik, “başvurunun ilk hâli”nin kapsamını aşmamalıdır. Rüçhan dokümanı başvurunun ilk haline dahil değildir.[7]

Örnek 2.16

2019/22670 nolu başvuruda şekli eksiklik giderme işlemi sırasında yapılan değişiklikler kapsam aşımı olarak değerlendirilmiş ve kabul edilmemiştir. Tarifnameye eklenen “diş macunu içeriğinde ozon yağının ağırlıkça %1.5-2.5, karboksipolimetilen ağırlıkça % 0.5-1.5, doğal kaynaklı bifazik (hidroksiapatit+trikalsiyum fosfat) ağırlıkça % 0.5-3.0 olması” özelliğinin orijinal başvuruda bulunmadığı görülmektedir. Orijinal tarifnamede “ozon yağı ve doğal kaynaklı bifazik (hidroksiapatit+trikalsiyum fosfat) biyoseramik takviyeli diş macunu”ndan genel olarak bahsedilmekte, spesifik değerler bulunmamaktadır. Bu bakımdan yapılan değişikliğin kapsam aşımına yol açtığı görülmektedir. Bu nedenle araştırma, orijinal tarifname ve istemlere göre yapılmıştır.

Örnek 2.17

2020/08132 nolu başvuruda şeklin kenarı sayfaya sığmamış (bkz. Şekil 9), takip eden sayfaya geçmiştir. Orijinalinde var olan bilgilere ekleme yapılmadığı sürece resmin tek sayfaya sığacak şekilde yeniden ayarlanması kapsam aşımına neden olmayacaktır.

Örnek 2.18

2017/07067 nolu başvuru yapıldıktan iki gün sonra buluş başlığı ve tarifnamede değişiklik ile yeni bir istem ekleme talebinde bulunulmuştur. Buluş, hidrojen yakıtlı yemek pişirme fırını ile ilgilidir. Yapılan değişiklikle buluş “hidrojen yakıtlı yemek pişirme sistemi” haline getirilmiş ve eklenen 18. istemde fırın (F) yerine kaynatma kazanı veya devrilir tava veya ızgara olan yeni yapılanmalar eklenmiştir. Ancak hem fırın yerine daha geniş kapsamlı sistem ifadesinin kullanılması hem de yeni isteme eklenen ve orijinal başvuruda bulunmayan yapılanmalar kapsam aşımına neden olduğundan söz konusu talep kabul edilmemiştir. Bunun üzerine başvuru sahibi işlemlerin başvurunun ilk haline göre devam etmesi talebinde bulunmuştur.

Başvuruda bir kapsam aşımı olması durumunda uzman aşağıdakine benzer bir yazı ile başvuru sahibinden başvurunun ilk haliyle devam etmek isteyip istemediğini bildirmesini, yeni bir değişiklik yapmak istiyorsa bunu sunmasını ister:

“İlgide kayıtlı başvurunuzla ilgili olarak … tarihinde gönderilen tarifname/istem değişikliği talebiniz incelenmiş ve başvurunun ilk hâlinin kapsamının aşıldığı tespit edilmiştir.

6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanununun 103 üncü maddesinin birinci fıkrası ve anılan Kanunun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğin 108 inci maddesinin birinci ve ikinci fıkraları uyarınca başvurunuzun ilk hâlinin kapsamını aşan değişiklikler kabul edilmemiş olup, söz konusu Kanunun 146 ncı maddesi uyarınca bildirim tarihinden itibaren iki ay içinde başvuruda değişiklik yapılmak isteniyorsa başvurunun ilk halinin kapsamını aşmayacak şekilde yapılacak değişikliklerle veya başvurunun ilk haliyle devam edilmesi talebinin bildirilmesi gerekmektedir.

Aksi takdirde yapılan değişiklik talebi yapılmamış sayılarak başvurunun ilk haliyle işlemlerine devam edilecektir.”

Ancak bu tür bir işlem genelde sadece şekli kontrol sonrası ve araştırma öncesindeki süreçte yapılır. Araştırma ve inceleme aşamasında karşılıklı yazışmalar yapılırken böyle bir kapsam aşımı yazısı yazılmaz. Örneğin 1. Bildirimin ardından başvuru sahibi değişiklik yaparken kapsamı aştıysa uzman yukarıdaki gibi bir yazı yazmayıp 2. Bildirimi kapsam aşımı olmayan istemlere göre ya da istemlerin en son kabul edilen haline göre değerlendirir. Her yapılan bildirimin ardından zaten süre verildiği için yukarıdaki yazıyla ayrıca bir süre daha verilmesi doğru olmayacaktır. Aksi takdirde başvuru sahibi defalarca kapsam aşımı gerçekleştirerek süreci istediği kadar uzatma yoluna gidebilir.

Başvurunun ilk halini aşan değişikliklerle devam edilmek istendiği takdirde, ilk başvuru geri çekilip yeni bir başvuru yapılmalıdır. Ancak burada mevcut başvuru yayınlandıysa, yeni yapılacak başvuruyu öldürebileceği unutulmamalıdır. Eğer iki başvuru arasındaki fark 12 ayı geçmiyorsa önceki başvuru rüçhan olarak gösterilebilir. Bir başka seçenek ise ilk başvuruya dayalı bir ek patent başvurusu yapılmasıdır.

Örnek 2.19

2019/00226 nolu başvuruda  başvuruyla aynı gün değişiklik talebinde bulunularak toksin temizleme macun şurubu içeriğine sarımsak ekstraktı eklenmek istenmiştir. Talep başvuruyla aynı gün yapılmış olsa bile SMK m.103(1)’e göre yapılacak değişiklik, “başvurunun ilk hâli”nin kapsamını aşmaması gerektiğinden söz konusu değişiklik kabul edilmemiştir.

Örnek 2.20

2019/22684 nolu patent başvurusu yapıldıktan üç hafta sonra hata düzeltme talebiyle, tarifname, istemler ve resimlerde değişiklik yapılmıştır. Orijinal istemler ikinci istemden başladığı için istem numaralarının düzeltildiği görülmektedir. (2-18 nolu istemler 1-17 olarak düzeltilmiştir) Şekil 1’de silik çıkmış kutular netleştirilmiştir. (bkz. Şekil 10) Bu haliyle şekil 1 kabul edilebilir olmasına rağmen şekil 2’ye “araç/akıllı cihaz sensörü eğim ve jiroskop bilgisi” adlı girdi ile “araç/akıllı cihaz ekranına bilginin yansıtılması” kutularının eklendiği görülmektedir. (bkz. Şekil 11) Tarifnamede desteği bulunmayan bu özellikler kapsam aşımına neden olmaktadır.

Ayrıca tarifname-istem değişikliği talebi sırasında eklenen:

• Çevrimiçi harita uygulamalarından aracın park ettiği yerin fotoğraflarının aracın olduğu bölgenin işaretlenerek kullanıcıya gönderilmesi (sayfa 3, paragraf 5 ve sayfa 4 paragraf 5),
• Kişisel akıllı cihaz üzerinden açık/kapalı otopark teyidinin yapılması (sayfa 5, paragraf 10),
• Kişisel akıllı cihazların jiroskoplarından alınan veriler ile kat bilgisinin algılanması (sayfa 5, satır 21-23),

özelliklerinin de orijinal tarifnamenin kapsamını aşması nedeni ile ilgili talep kabul edilmediğinden, araştırma raporu orijinal tarifname takımı dikkate alınarak hazırlanmıştır.

Eğer tarifnameye eklenen bu özellikler orijinal resimlerde bulunuyor olsaydı, ya da tam tersi şekil 2’ye eklenen kutulara ait özellikler doğru sırasıyla tarifnamede anlatılıyor olsaydı kapsam aşımı söz konusu olmayacaktı. Burada “doğru sıra”ya vurgu yapma nedenimiz şekil 2’nin işlem adımlarına dayalı bir algoritma olmasından ileri gelmektedir. Zira tarifnameye dayanarak şekil 2’ye bir işlem adımı eklenecekse, bu adımın hangi adımdan sonra ve hangi adımdan önce olduğunun tarifnameden net bir şekilde anlaşılıyor olması gerekir. Zira salt işlem adımının ilgili yöntemden bağımsız bir şekilde tarifnamenin ilgisiz bir yerinde ya da bir başka yapılanmada bulunuyor olması yeterli olmayacaktır.

Örnek 2.21

2018/12284 nolu başvuru yapıldıktan iki hafta sonra tarifname ve istemlerde değişiklik talebinde bulunulmuştur. Tarifnamenin orijinalinde “whey protein çeşitleri (peynir altı su proteini) ilaveli, şeker ilavesiz, doğal tatlandırıcılı, prebiyotik katkılı, düşük kalorili ve yüksek proteinli bir dondurma”dan bahsedilirken değişiklik sonrası bu kısım “whey protein çeşitleri (peynir altı su proteini) veya süt protein konsantresi veya bitkisel protein ilaveli, şeker ilavesiz, doğal tatlandırıcılı, prebiyotik katkılı, düşük kalorili ve yüksek proteinli bir dondurma” olarak değişmiştir. Yeni eklenen istem 2 ve 3’te ise daha önce orijinal tarifnamede olmayan “100 gr üründe 5-30 gr arasında süt protein konsantresine sahip … dondurma” ve “100 gr üründe 5-30 gr arasında bitkisel proteine sahip … dondurma”dan bahsedilmektedir. Kapsam aşımına yol açan söz konusu değişiklikler kabul edilmemiştir. Anılan başvurunun rüçhanı da bulunmaktadır. Ancak eklenen özelliklerin rüçhan gösterilen dokümanda bulunması kapsam aşımını ortadan kaldırmayacaktır. Zira daha önce bahsedildiği üzere SMK m.103(1)’e göre “başvurunun ilk halinin” kapsamı aşılmamalıdır. Rüçhan dokümanının içeriği başvurunun ilk haline dahil değildir.[8]

Örnek 2.22

2018/13577 nolu başvuruda araştırma talebi yapılmadan önce tarifname ve istemlerde değişiklik talebi yapılmıştır. “Mikroişlemci ile donanmış etiket (5)” unsurunun tarifnameye, istemlere ve resimlere eklendiği görülmektedir:

“…altın ve altın alaşımları içeren elle tutulur bir ödeme aracı(banknot benzeri) en temel halinde:

-üzerinde en az bir altın veya altın alaşımına(1) sahip en az bir gövde(3)

-altının gövdeye(3) sabitlenmesini, güvenliğini sağlayan içten veya dıştan en az bir altına bağlantılı tutacaklar(2) ve mikroişlemci ile donanmış etiket(5)

-üzerinde en az bir harf ve sayı(4) ile kullanılan birime sahip en az bir gövde(3)

içermektedir.”

Ayrıca yeni istem 2 ve 3’te mikroişlemciye ait özellikler belirtilmiştir. Tüm bunlar başvurunun orijinal halinde bulunmadığından ve orijinal halinden teknikte uzman kişi tarafından genel yaygın bilgi dahilinde çıkarılamayacağından kapsam aşımına neden olmaktadır.

Örnek 2.23

2018/18503 nolu başvuruda şekli eksiklik giderme işlemi sırasında tarifname ve istemlerde geçen kuş gıda takviyesinin içeriğine “ağırlıkça %1 oranında incir çekirdeği yağı” eklenmiştir. Ancak söz konusu unsur başvurunun orijinal halinde bulunmadığı için araştırma aşamasında bu değişiklik kabul edilmemiş ve raporda dikkate alınmamıştır.

Bu örnekte gıda takviyesinde verilen oranların toplamının %100 etmediğini, toplamın %99’da kaldığını varsayalım. Böyle bir durumda bile hatayı düzeltip %100’ü tamamlamak adına %1 oranında incir çekirdeği yağının gıda takviyesine eklenmesi kabul edilebilir olmazdı, zira “%1 oranında incir çekirdeği yağı”ndan orijinal başvuruda hiç bahsedilmediği bir yana, önerilen düzeltme, teknikte uzman kişinin aklına gelebilecek farklı seçeneklerden sadece biridir. Birkaç düzeltme seçeneği olduğu sürece, “düzeltme, düzeltme olarak sunulandan başka hiçbir şeyin amaçlanmayacağı anlamında açık olmalıdır” kriteri sağlanamayacaktır.[9]

Örnek 2.24

2018/16358 nolu başvuruda başvuru sahibi başvurudan bir hafta sonra tarifnameye tekniğin bilinen durumunda bahsedilen doküman ile ilgili detay eklemek istemiştir (eklenen kısım kalın olarak gösterilmiştir):

“TR2010/08975 numaralı patent başvurusunda “Tütünsüz, nikotinsiz bitkisel nargile melası” anlatılmıştır. Buluş konusu ürünün içeriğinde ısıtılmış gliserin, ısıtılmış glikoz, aroma çeşitleri (elma, Bahreyn, spesical, elfakhir, vişne, çilek, mix, kavun, nar, nane, üzüm, muz, şeftali, kapuçino, çikolata, portakal, karpuz, Hindistan cevizi, gül, mango, vanilya, böğürtlen, kivi, kayısı, damlasakızı, ananas, limon),ve buna benzer diğer aromaların işlemden geçmiş şeker kamışı (bitkisel), işlemden geçmiş meyve posası (elma kabuğu), gıda boyası, ada çayı (işlemden geçmiş), kekik çayı mevcuttur.”

Tekniğin bilinen durumundaki dokümanla ilgili olması ve başvuru konusu buluşa yönelik bir kapsam aşımı söz konusu olmadığı için söz konusu değişiklik kabul edilmiştir.

Örnek 2.25

2018/03810 nolu başvurunun dilekçesinde ve tarifnamede başlık olarak “Ayvalık Kavurma” yazılmıştır. Başvuru sahibi iki hafta sonra hata düzeltme talebinde bulunarak buluş başlığının “Ayvalı Kavurma” olarak değiştirilmesini talep etmiştir. Tarifnamenin tümü dikkate alındığında buluşun gerçekten de ayvalı kavurma ile ilgili olduğu anlaşıldığından söz konusu talep kabul edilmiştir.

Örnek 2.26

2018/17095 nolu başvuru tarifname, istemler ve özet ile yapılmış, bir ay sonra başvuru unsurları tamamlama talebi yapılarak iki adet resim eklenmek istenmiştir. Ancak orijinal tarifnamede resimlere herhangi bir atıf bulunmadığı için resimlere ilişkin açıklamalar da tarifnamenin içine eklenmiştir. Orijinal tarifname takımında resimlerle ilgili bir açıklama bulunmadığı, başvurunun tam yapılmış bir başvuru olarak zaten işleme alındığı (minimum unsurla değil) ve eklenen resimler başvurunun kapsamını aştığı için değişiklik kabul edilmemiştir.

Örnek 2.27

Hataların düzeltilmesi yalnızca başvuru sahibinin talebiyle olmaz. Araştırmayı yapan uzman da başvuruda tespit ettiği hataların başvuru sahibi tarafından düzeltilmesini isteyebilir. 2021/01417 nolu başvuru portatif fındık kavurma fırını ile ilgilidir. Tarifname ve istemlerde fırının parçalarının “304 kalite paslanmaz krom malzeme”den yapıldığı belirtilmiştir. Uzman, üretim aşamasında çeliğe paslanmazlık özelliği kazandırmak için çeliğin içerisine belli oranda krom elementi konulduğunu, ayrıca 304 kodunun çeliklerin sınıflandırılmasında kullanıldığını, bu nedenle istemlerde ve tarifnamede belirtilen “304 kalite paslanmaz krom” malzemenin “304 kalite paslanmaz çelik” olduğu kabul edilerek araştırma yapıldığını ifade etmiş, tarifname ve istemlerde belirtilen “304 kalite paslanmaz krom malzeme” ifadesinin “304 kalite paslanmaz çelik” olarak düzeltilmesini istemiştir. Görüldüğü üzere bu örnekte hatanın mevcut olduğu açıktır, teknikte uzman kişi başvuru tarihindeki yaygın genel bilgisiyle (common general knowledge) ve orijinal evrakla hatalı bilgiyi fark edebilmektedir ve hatanın düzeltilmesi barizdir, düzeltme olarak sunulandan başka hiçbir şeyin amaçlanmadığı açıktır.

Sisteme Yüklenen Dosya ile İlgili Oluşan Hatalar

Nadiren de olsa bazen sisteme yüklenen PDF dosyalarında standarttaki uyumsuzluklar nedeniyle bozukluk meydana gelmekte ya da bozuk bir dosya sisteme yüklenmektedir. Bu tür bir durumda hata Kurumdan kaynaklanıyorsa Bilgi İşlem Dairesi dosyanın çalışır durumdaki ilk haline ulaşacaktır ve herhangi bir hak kaybı yaşanmadan dosya kurtarılacaktır. Ancak hata başvuru sahibinden kaynaklanıyorsa (örn. yüklenen evrak bozuksa) sağlam dosyanın yeniden yüklenmesi talebi dosyanın niteliğine bağlı olarak kabul edilmeyebilir. Örneğin yeniden yüklenmek istenen evrak başvuru esnasında gönderilen tarifname ise bu talep kabul edilmez. Zira SMK m.103(1)’de “başvurunun ilk halinin kapsamını aşmamak şartıyla” ifadesi bulunmaktadır. Söz konusu hata aynı gün içinde düzeltilse bile başvurunun ilk halinin kapsamı aşılmış olacaktır. Böyle bir durumda mevcut başvuruyu geri çekip hemen yeni bir başvuru yapmak daha iyi olacaktır.

Örnek 2.28

2017/15984 nolu patent başvurusunun yapıldığı andan birkaç saat sonra hata düzeltme talebi ekinde başka bir tarifname takımı gönderilmiş, ancak talep kabul edilmemiştir.

Başvuru sahibinin istemler ya da resimler dosyası olarak yanlışlıkla bir başka başvuruya ait dosyayı sisteme yüklediğini farz edelim. Örneğin resimler dosyasını yanlış yüklemiş olsun. Tarifnameye ve istemlere bakıldığında resimlerin bu dosyaya ait olmadığı bariz olsa bile bu tür bir hata düzeltme kabul edilemeyecektir.[10] Böyle bir durumda mevcut başvuruyu geri çekip hemen yeni bir başvuru yapmak mümkündür. Bir başka olasılık ise eğer başvurudan itibaren iki aylık süre henüz geçmemişse SMK m.90(1) ve 95(2)’ye dayanarak minimum unsurları tamamlama talebi kapsamında gerçek resimler sunulabilir. Ancak bu durumda resimlerin başvuru kapsamını aşıp aşmadığı kontrol edilecektir ve kapsam aşımı söz konusuysa (büyük ihtimalle söz konusu olacaktır) resimler dikkate alınmayacaktır. Bu bakımdan yeni bir başvuru yapmak daha iyi bir seçenek olarak değerlendirilebilir.

İlk başvuru anında verilen tarifnamenin yeni bir tarifname ile değiştirilmesi de mümkün değildir. Zira SMK m.90(3)’e göre yapılan bir başvuruda tarifname bulunmalıdır. Örneğin istemler ve resimlerle yapılan bir başvurunun ardından iki ay içinde yapılacak başvuru unsurlarını tamamlama talebi ile tarifnamenin gönderilmesi mümkün değildir.[11]

Örnek 2.29

2017/13652 nolu başvuruda EPATS kaynaklı bir sorun nedeniyle 17/01/2020 tarihli evrak ekleri görünmediğinden itiraz olmadığı düşünülerek araştırma raporu düzenlenmiş ve sonrasında başvuru reddedilmiştir. Ancak Kurum Bilgi İşlem Dairesince sorunun çözülmesinin ardından evraklar görüntülenebilmiş ve önceki yazı geçersiz kılınarak itiraz ışığında yeniden rapor düzenlenmiştir.

Örnek 2.30

2019/03992 nolu başvuruda başvuru sahibinin 30/05/2019 tarihli talebine ait PDF dosyası açılamamıştır. Kurum talebin işleme alınabilmesi için dosyanın tekrar sisteme yüklenmesini istemiştir. Başvuru sahibi talebi yeniden sisteme yüklemiş ve talep işleme alınmıştır. Ancak söz konusu talep süreli bir talep olsaydı ve başvuru sahibinden kaynaklı bir sebepten dosya açılamıyor olsaydı, ancak ikinci talebin de süresi içinde yapılmış olması durumunda talep işleme alınabilirdi.

Örnek 2.31

2017/17141 nolu başvuruda da gönderilen evrak sistemden açılamamış, Kurum talebin işleme alınabilmesi için dosyanın tekrar sisteme yüklenmesini istemiştir. Başvuru sahibi talebi yeniden sisteme yüklemiş ve talep işleme alınmıştır.

Bazen de yüklenecek dosya PDF’ye çevrilirken bazı karakterlerin birbirine karışması, üst üste binmesi söz konusu olabilmektedir. Eğer yüklenen orijinal evraktan yazılar anlamlı bir şekilde okunabiliyorsa düzeltme yapılabilir, ancak yazılar anlaşılmıyorsa düzeltme kabul edilmeyecektir.

Mustafa Güney ÇALIŞKAN

Nisan 2022

guneycaliskan@gmail.com

---

DİPNOTLAR

[1] 6769 SMK m.92(5).

[2] 6769 SMK Yönetmelik m.76(8).

[3] 6769 SMK Yönetmelik m.72(4), son cümle. Ayrıca bkz. EPO  Guidelines for Examination, Part H – Chapter V – 5. Amendments to drawings, https://www.epo.org/law-practice/legal-texts/html/guidelines/e/h_v_5.htm

[4] 6769 SMK Yönetmelik m.108(2): Şekli eksiklik incelemesinin tamamlanmasından sonra, şekli şartları sağlamayan değişiklik talepleri dikkate alınmaz.

[5] 6769 SMK Yönetmelik m.77(2).

[6] 6769 SMK Yönetmelik m.108(2).

[7] Benzer yönde bkz. EPO BoA, T 0260/85: For the purpose of Article 123(2) EPC, “the content of the application as filed” does not include any priority documents, even if they were filed on the same day as the European patent application.

[8] Benzer yönde bkz. EPO BoA, T 0260/85: “For the purpose of Article 123(2) EPC, “the content of the application as filed” does not include any priority documents, even if they were filed on the same day as the European patent application.”

Ancak EPC’de Yön. m.56 kapsamında ve PCT’de ise Yön. m.4.18 ve 20.6 kapsamında, belli koşullar altında rüçhan dokümanından başvuruya ekleme yapmak söz konusu olabilmektedir.

[9] EPO BoA,  T 141/14.

[10] Ayrıca bkz.: EPO Case Law of the Boards of Appeal, II. E. 1.14.7 Replacement of complete description and drawings, https://www.epo.org/law-practice/legal-texts/html/caselaw/2019/e/clr_ii_e_1_14_7.htm

[11] SMK Yönetmelik m.72(1); ayrıca bkz. EPO  BoA T1963 / 17.