Teknolojinin damarlarımıza tam anlamıyla girmediği, konuşma pencerelerinin sadece evimizdekilerden ibaret olduğu çocukluğumuzda hislerimizi paylaşmanın daha organik yöntemleri mevcuttu. Bu yöntemlerden en naif olanlarından biri de akrostişli şiirlerdi.

Şiirin dizelerinin ilk harfleri genelde sevdiğimiz kişilerin adını oluştururdu ve bu uğurda da asıl söylemek istediğimizi direkt söylemeden ima etmiş olurduk. Bazen hayatımızın geri kalanı da hiçbir şeyi net ifade etmeden bir imalar bütünüyle devam ettiyse de bunda çocukluğumuzun akrostişlerinin suçu var mıdır bu sanıyorum başka bir hayatın konusu.

Alan adı şikayetlerinde de kötü niyetten kaçınmak ya da tescil ettirilen alan adının “meşru menfaat” doğrultusunda kullanıldığı konusunda Hakem’i ikna etmek için Şikayet Edilen taraf bazen akrostişe de sığınabilmektedir.

---

“TOEFL” ve “TOEIC” markalarını elinde bulunduran A.B.D menşeli Educational Testing Service, “e-toefl.com” alan adının kendilerine devredilmesi için  Şikayet Edilen’e karşı 9 Kasım 2018 tarihinde WIPO Tahkim ve Arabuluculuk Merkezine şikayet sunmuştur.

Bilindiği üzere bir alan şikayetinde karar verilirken üç kriter göz önünde bulundurulmaktadır:

(i) İhtilaflı alan adı, Şikâyet Eden’in üzerinde hak sahibi olduğu bir marka ya da hizmet markası ile aynı veya iltibas düzeyinde benzer mi?

(ii) Şikâyet Edilen’in, ihtilaflı alan adı üzerinde herhangi bir hak ya da meşru menfaati var mıdır?

(iii) Şikâyet Edilen, ihtilaflı alan adını kötü niyetle mi tescil ettirmiş veya kullanmaktadır?

Şikayet Eden , işlem öncesinde Şikayet Edilen’e bir uyarı yazısı göndererek , alan adının kendilerine devredilmesini istemiştir.

Bu yazının iletilmesinin hemen akabinde daha önceden bir alan adı satışı yapmak isteyen kişilerin toplandığı web sitesinde zaten satılık olan ‘’e-toefl.com’’ domaininin fiyatı 1200 TL’den , 15.000 USD’ye çıkmıştır.

Credit Agricole v. Yanf Xiao Yuan WIPO Dava No.D2018-1476 sayılı hakem kararında da belirtilen “Şikayet Edilen’in alan adı tescili ya da devri için harcanan paradan çok daha yüksek olan 3.300 EUR’luk bir bedele satışının teklif edilmesi kötü niyeti ispatlamakta ve desteklemektedir” kararı kapsamında Şikayet Edilen’in ihtilaflı alan adının satışı kapsamında kötü niyetli hareket ettiğinin ispatlandığı kanaatine varmıştır.

Yazının iletilmesini takiben satış fiyatının artması ile birlikte de Şikayet Edilen kimlik bilgilerini bir ‘’gizlilik koruması hizmeti’’ aracılığı ile gizlemiştir.

Her ne kadar Şikayet Edilen tarafından anılan korumanın spam koruması amacı ile kullanılmaya başlandığı iddia edilse de, özellikle anılan korumanın Şikayet Edilen ile iletişime geçilmesinin akabinde kullanılmaya başlanması da Hakem tarafından kötü niyeti açıkça gösterildiği şeklinde yorumlanmıştır.

Gizlilik koruması ise; bir web sitesi aracılığı ile alan adını kaydettirenin tüm bilgilerini gizlemesine ve onun yerine Şikayet Edilen bilgisinde de görülebileceği gibi sadece Domain Admin Contact ID 5998761 gibi bir kaydın görüntülenebilmesini sağlamaktır.

Bu hizmeti sağlayan kuruluşun web sitesinde yer alan bilgiler ise aslında oldukça ilginçtir ve yorumsuz olarak aşağıya aktarılmıştır:

‘’Uluslararası yönetim organı olan ICANN kurallarına uygun olarak,  WHOIS veri tabanı üzerinden herkese açık olan alan adları ile ilgili doğru iletişim bilgilerini sağlamalısınız.  Aksi takdirde kayıt anlaşmasının ihlali nedeniyle alan adının iptali gerçekleşmiş olur.  Öte yandan kötü niyetli kişiler tarafından bu bilgiler kötü amaçlı durumlar için kullanılabilir.  Ayrıca kimlik bilgileriniz de bu kişiler tarafından çalınma tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Bu bağlamda Kimlik Koruma Hizmeti ile birlikte alternatif iletişim bilgileri kullanarak gerçek iletişim bilgileriniz koruma altına alınır.’’

Son olarak , Şikayet edilen, alan adına ‘’yeni projemizde çok yakında sizlerleyiz’’ şeklinde bir slogan eklemiş ve alan adının aslında Şikayet Edenin markası ile hiçbir ilgisi olmadığı konusunda kurulu ikna etmek için de;

E–

Ticaret

Operasyonlarında

Efektif

Fonlama ve

Likidite

ifadesini web sitesi içeriğine ekleyerek bu ifadelerin yeni projelerinin baş harfleri ile oluşturulduğu ve ‘’TOEFL’’ markası ile ilişkisi olduğunu göstermeye çalışmıştır.

Bu unsuru ekleyerek Şikayet Edilen her ne kadar kötü niyetten kaçınmaya çalışıyor olsa da, ihtilafa konu alan adının , Şikayet Eden’in tescilli ve tanınmış markasını bir bütün olarak içeriyor olması (Alan adındaki “e-” ön eki  de Türkiye’de de sıklıkla kullanılan ve “elektronik” ifadesinin kısaltması olan bir ek olduğundan ana unsur TOEFL’dır.) sebebi ile Hakem tarafından kötü niyetli bulunmuştur.

Bu doğrultuda, ihtarname sonrasında bilgilerin gizlenmesi, alan adının satış fiyatının yükselmesi ve aynı zamanda da “e-ticaret operasyonlarında fonlama ve likidite” ifadesinineklenmesinin yanı sıra Şikayet Edilen, savunmasında; Şikâyet Eden’in tüm dünyada içerisinde “TOEFL” geçen alan adlarını şikâyet ederek kendi bünyesinde toplamak ve bu yolla tüm dünya interneti üzerinde bir hegemonya kurma gayesi içerisinde olduğunu, bunu yaparken ise kendisi harici kişilerin özgürlük alanına girerek “alan adı tersine korsanlık” yaptığını ifade ederek Şikâyet’in reddedilmesini talep etmiştir.

Karara göre , Şikayet Eden’in akrostişli alan adları ile mücadelesi aslında başka bir vakada da gerçekleşti, Educational Testing Service v. Andy Rashid, WIPO Dava No. D2017‑1936 kararında, Şikâyet Edilen  “GREC” ibaresinin “Graduate Resources Enhancing Center” olduğunu iddia etmişse de, hakem Şikâyet Edilen’in bu kullanımının meşru olmadığı ve bilâkis bu alan adı ve internet sitesi altında tüketicilerin GRE test hazırlıkları hizmetleri ararken Şikâyet Edilen’in hizmetlerini göreceği için bu alanda bir karşılık yaratacağına karar vermiştir.

Buradan da anlaşılabildiği üzere akrostiş bazen ‘’global bir kaçış planı’’ da olabilir.

Tabii bu plana rağmen, aktarılan vakada İdari Hakem Heyeti  <e-toefl.com> alan adının Şikâyet Eden’e devrine karar verdi, fakat alan adının tescilinin bu kadar kolay , yaratıcılığın ise bitimsiz olduğu durumlarda, eminim akrostiş sonrasında da farklı kaçış yollarının değerlendirildiği yeni kararları görmeye devam edeceğiz.

(Educational Testing Service v. Domain Admin Contact ID 5998761, FBS Inc , Whoisprotection biz / Selman Kara – https://www.wipo.int/amc/en/domains/search/text.jsp?case=D2018-2562)

Kerem Gökmen

gokmenkerem@gmail.com

Temmuz 2019