Türk mucitlerden bahseden yazılara bakıldığında listenin çoğunlukla yüzlerce yıl önce yaşamış mucitlerimizden oluştuğunu, listeye az sayıda da olsa çok bilinen birkaç modern zamanlar mucidimizin eklendiğini görüyoruz. Bu da Türklerin modern dünyaya bilimsel anlamda fazla katkılarının olmadığı izlenimini vermektedir. Oysa bu yazıda da göreceğiniz üzere çok sayıda değerli mucidimize ait pek çok patent bulunmaktadır.
Patent istatistikleri, belirli teknolojilerin olgunluğunu tespit etmek veya teknolojik eğilimleri belirlemek için kullanılabilir. Başvuru sayısı ile başvuru sahibi sayısını karşılaştırarak araştırma faaliyetlerinin kümelenmiş mi yoksa dağınık mı olduğunu belirlemek mümkündür. Patent istatistikleri, kurumsal karar vericiler, yatırımcılar (risk sermayedarları, bankalar), yenilikçiler (Ar-Ge), patent ofisleri, politika yapıcılar ve yöneticiler için çok değerli bilgiler sağlayabilir.[i]
Şirketlerin başvuru sayılarına ait patent istatistikleri belli bir alanda faaliyet gösteren etkin firmaların tespiti için önemlidir. Ancak bu şirketlerde çalışan buluş sahiplerine (mucitlere) yönelik istatistiklere nispeten daha az rastlanır. Hele belli bir milletten mucitlerin istatistiğini bulmak oldukça zordur. Örneğin Türkiye’de ikameti olmayan veya Türk vatandaşlığı bulunmayan ya da bir başka vatandaşlığı bulunan Türklerin yabancı bir ülkede yaptığı patent başvuru istatistiklerini tespit etmek oldukça zordur. Bu bakımdan Türkiye’de yapılan patent başvuruları arasından en çok başvurusu bulunan mucitleri tespit etmek oldukça kolay iken bunu dünya çapında hatasız bir şekilde yapmak imkânsıza yakındır. Mucitlerin ad-soyadı yazımındaki dünya genelinde standart olmayan yaklaşımlara bir de Türkçe karakter kullanma/kullanmama nedeniyle oluşan farklılıklar da eklenince istatistiklerde sağlıklı sonuçlar elde edilmesini zorlaştırmaktadır. Kurmaca bir mucit ismi üzerinden olası farklı yazılışları örneklendirelim: Mehmet Selim ÖMÜR.
Bu isim patent dokümanlarında şu yazılış biçimleriyle karşımıza çıkabilir: mehmet selim omur, mehmet selim ömür, mehmet selim oemuer, m selim omur, mehmet s omur, m selim ömür, mehmet s ömür, m selim oemuer, mehmet s oemuer, omur mehmet selim, omur mehmet s, omur m selim, oemuer mehmet selim, oemuer mehmet s, oemuer m selim, ömür mehmet selim, ömür mehmet s, ömür m selim, mehmet omur, mehmet ömür, mehmet oemuer, omur mehmet, oemuer mehmet, ömür mehmet, selim omur, selim ömür, selim oemuer, omur selim, oemuer selim, ömür selim
Yazım yanlışları da cabası. Özellikle yabancıların Türkçe kelimeleri yanlış yazması oldukça yaygın. Örneğin “İlhan” isminin şu versiyonlarıyla karşılaştım: lihan, Llhan, illhan, ihan, lhan.
Verileri değerlendirirken yaşanan bir diğer sorun aynı ad ve soyada sahip farklı mucitlerin bulunmasıdır. Bu sorun kişilerin çalıştığı şirketler veya patent sınıfları değerlendirilerek aşılabilmektedir.
Mucit listeleri konusunda mevcut çalışmalardan biri IDiyas olup bu siteden Türk kökenli mucitlerin ABD’ye yapmış olduğu patentlerle ilgili istatistiklere ulaşılabilir.[ii] Bir başka liste ise dünyada en çok patenti bulunan 100 mucidi göstermektedir[iii] (listenin ABD Patent Ofisi ağırlıklı veriye dayandığı belirtiliyor). Bu listeye girmiş olan tek Türk Jeyhan Karaoğuz olup dünyada 68. sıradadır.
Görüleceği üzere dünya çapında en çok patente sahip mucit listesi tam olarak yapılamamıştır. Bu durum ülkemiz mucitleri açısından da böyle olduğu için bu konuda bir çalışma yaparak ülkemizden çıkmış ve dünya çapında büyük başarılara imza atmış mucitlerimizi tespit etmek istedim.
Çalışmada Lens.org patent veritabanını kullandım ve EPO veritabanlarıyla da bu verinin doğruluğunu karşılaştırdım. Aralık 2023 sonu verileri üzerinden istatistikleri elde ettim. Nüfus idaresinin yayınladığı en yaygın ad ve soyad istatistikleriyle kişi adları sözlükleri kullanarak Türkçe ad ve/veya soyada sahip dünyadaki tüm mucitleri tespit etmeye çalıştım. Yaptığım araştırmalar sonucunda az da olsa hata payıyla listenin tamamlandığı inancındayım. Ancak mutlaka atladığım isimler veya eksik hesapladığım sayılar olmuştur, affınızı dilerim. Bulduğunuz eksikliklerle ilgili yazının sonundaki adresten benimle iletişime geçerseniz sevinirim.
İstatistikleri üç farklı kategoride en çok sayıya sahip 100 mucit olarak hazırladım:
- En çok patent başvurusuna sahip mucitler
- En çok patent ailesine sahip mucitler
- En çok patent belgesine sahip mucitler
Açıklamalara geçmeden önce patent ailesini tanımlamaya çalışayım. Bir patent ailesi, aynı buluşu kapsayan ve çeşitli ülkelerde yapılan patent başvuruları grubudur. Bir ailedeki başvurular birbirleriyle rüçhan talepleri aracılığıyla ilişkilidir.[iv] Başka bir deyişle, bir patent ailesi ortak bir mucit(ler) tarafından açıklanan ve birden fazla ülkede patent başvurusu yapılan aynı buluştur.
Buradaki listeler sınırsız bir maraton koşusunun bir anında çekilmiş bir fotoğraf karesi gibidir, yalnızca o anki sıralamayı göstermektedir. Her geçen gün mucitlerimiz yeni patent başvuruları yapmakta, mevcut başvuruları belgeye dönüşmekte ve koşuya yeni yarışmacılar katılmakta olduğu için sıralamaların zaman içinde değişmesi kaçınılmazdır. Bu bakımdan listeyi her yıl güncellemeye çalışacağım.
Bütün bu istatistikleri sunmamın sebebi, dünya çapında çok sayıda başarılı insanımızın olduğunu göstermektir. İlk olarak her üç kategorideki top 10 listesini her bir kategorinin hemen altında bulabilirsiniz. Top 100 tam listeleri de yazının sonunda bulabilirsiniz. Lütfen kaynak göstermeden kullanmayınız!
1. “En çok patent başvurusuna sahip mucitler”
Bu listedeki sayılar bulunurken bir buluş için farklı ülkelere yapılan başvurular da birer başvuru sayılarak hesaplanır. Ne kadar çok farklı ülkeye girilirse patent başvuru sayısı o kadar artar. Örneğin Biontech’in kurucusu Uğur Şahin bu listede 3340 patent başvurusuyla birinci sıradadır. Ancak bu kendisinin 3340 farklı buluş yaptığı anlamına gelmemektedir. Kendisinin patent ailesi sayısı 234’tür ve bu da 234 farklı buluş için patent başvurusu yaptığını göstermektedir. Bu iki sayı birbirine bölündüğünde yaklaşık 14 etmektedir. Buradan anlaşılıyor ki Uğur Şahin her bir buluş için ortalama 14 farklı ülkeye patent başvurusunda bulunmuştur. Bu oldukça yüksek bir sayıdır. Bundan Biontech’in COVID-19 pandemisi sırasında geliştirdiği aşıların dünya çapında kullanılmış olmasının ve bu nedenle de dünya çapında bir patent koruması sağlamak istenmesinin etkili olduğu tahmin edilmektedir. Genel olarak ilaç firmalarının diğer alanlardaki firmalara göre (bazı istisna teknoloji firması haricinde) daha çok sayıda ülkeye giriş yaptığı bilinmektedir. Kanser tedavisi üzerine de çalışmalar yapan Uğur Şahin Şubat 2022 itibariyle yaklaşık 7.22 milyar dolarlık servetiyle “Dünyadaki en zengin Türk” unvanını elinde bulundurmaktadır.
Dünyada en çok patent başvurusuna sahip 10 Türk mucit:
| Sıra | İsim | Patent Başvuru Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Uğur Şahin | 2036 | BIONTECH; UNIV MAINZ J. GUTENBERG |
| 2 | Özcan Öztürk | 1902 | QUALCOMM |
| 3 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 1682 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 4 | Burkay Dönderici | 1594 | HALLIBURTON ENERGY |
| 5 | Mehmet Yavuz | 1477 | QUALCOMM |
| 6 | Jeyhan Karaoğuz | 1418 | BROADCOM |
| 7 | Fatih Ulupınar | 1351 | QUALCOMM |
| 8 | Semih Esenlik | 1200 | HUAWEI |
| 9 | Ali Çağatay Cırık | 1155 | OFINNO LLC; COMCAST CABLE |
| 10 | Özlem Türeci | 1053 | GANYMED; UNIV MAINZ J. GUTENBERG; BIONTECH |
2. “En çok patent ailesine sahip mucitler”
Bu listedeki sayılar mucidin şimdiye kadar kaç farklı buluş için patent başvurusunda bulunduğunu göstermektedir. Bu listenin birincisi Özcan Öztürk olup 567 farklı buluş için patent başvurusunda bulunmuştur.
Özcan Öztürk, ODTÜ’de matematik ve elektrik mühendisliğinde çift anadal yaptıktan sonra yüksek lisans ve doktorasını ABD’de Purdue Üniversitesinde tamamlamıştır. Yine ABD’de Nortel ve Qualcomm şirketlerinde çalışmıştır. Çalışmaları LTE, olasılık teorisi, optimizasyon, stokastik süreçler üzerine yoğunlaşmıştır.
Dünyada en çok patent ailesine sahip 10 Türk mucit:
| Sıra | İsim | Patent Ailesi Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Özcan Öztürk | 563 | QUALCOMM |
| 2 | Jeyhan Karaoğuz | 558 | BROADCOM |
| 3 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 519 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 4 | Ali Çağatay Cırık | 386 | OFINNO LLC; COMCAST CABLE |
| 5 | Burkay Dönderici | 377 | HALLIBURTON ENERGY |
| 6 | Ömer Refa Köseoğlu | 364 | SAUDI ARABIAN OIL CO |
| 7 | Mahmut Bilgiç | 337 | SIMA PATENT; NEUTEC |
| 8 | Ali Türkyılmaz | 315 | SANOVEL; ARVEN |
| 9 | Mehmet Yavuz | 277 | QUALCOMM |
| 10 | Mustafa Michael Pınarbaşı | 251 | HITACHI; IBM |
3. “En çok patent belgesine sahip mucitler”
Bu liste yapılan patent başvuruları patent ofisleri tarafından değerlendirilip patentlenebilirlik kriterlerinin sağlandığı tespit edilmiş ve patent belgesi verilmiş başvuru sayılarını göstermektedir. Ancak bu sayılar belge alan farklı buluş sayılarını göstermeyip, girilen ülkelerdeki elde edilen tüm patent belge sayılarını yansıtmaktadır. Yeni yapılmış patent başvuruları henüz belge aşamasına gelmediği için bu oranı düşürebilmektedir. Bu açıdan, belge oranlarının verilen değerlerden daha yüksek beklenmesi gerektiği unutulmamalıdır. Ancak bu durum tüm mucitler için geçerli olduğu için sıralamaya büyük etkisi olduğu düşünülmemektedir.
Bu listenin birincisi ise Jeyhan Karaoğuz olup 1006 adet patent belgesine sahiptir. Karaoğuz, kariyerinin ilk on yılında IBM Research Triangle Park, IBM Zürih Araştırma Laboratuarları ve Motorola Laboratuarlarında teknik ve araştırma yönetimi pozisyonlarında bulunmuş ve buralarda hızlı ethernet ve kablo modemler için erken endüstri standartlarının geliştirilmesine önemli teknik katkılarda bulunmuştur. Halen Broadcom’da Direktör ve Fikri Mülkiyetten Sorumlu Genel Müdürdür.
Dünyada en çok patent belgesine sahip 10 Türk mucit:
| Sıra | İsim | Patent Belge Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Jeyhan Karaoğuz | 1006 | BROADCOM |
| 2 | Uğur Şahin | 953 | BIONTECH; UNIV MAINZ J. GUTENBERG |
| 3 | Fatih M. Özlütürk | 774 | INTERDIGITAL TECH |
| 4 | Burkay Dönderici | 724 | HALLIBURTON ENERGY |
| 5 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 688 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 6 | Özlem Türeci | 634 | GANYMED; UNIV MAINZ J.GUTENBERG; BIONTECH |
| 7 | Fatih Ulupınar | 619 | QUALCOMM |
| 8 | Mehmet Yavuz | 548 | QUALCOMM |
| 9 | Altuğ Köker | 502 | INTEL |
| 10 | Mehmet Demirörs | 470 | DOW GLOBAL TECH |
En çok patente/patent başvurusuna sahip Türk kadın mucitlerimiz arasında Özlem Türeci, Yeliz Tokgöz, Dilara McCauley, Nihan Doğan, Zehra Kaymakçalan, Eren Kurşun, Aslı Muslu, Fatma Arzum Şimşek-Ege, Gönül Veliçelebi, Nur Pehlivan Akalın, Dilek Zeynep Hakkani-Tur, Berna Erol ve Seyhan Civanlar sayılabilir.
Listelerdeki pek çok mucidin adını internetten arattıktan sonra birbirinden üstün başarılara imza attıklarını gördüm. Hepsinden burada ayrı ayrı bahsetmek mümkün değil maalesef ama merak edenler isimlerden arama yaparak bu bilgilere kendileri kolayca erişebileceklerdir.
Listelerdeki mucitlerimizin çoğunun yurtdışındaki şirketlerde, özellikle ABD’de (örn. GENERAL ELECTRIC, IBM, INTEL, INTERDIGITAL, MICROSOFT, QUALCOMM) çalıştığı göze çarpmaktadır.
En çok patent başvurusu olan mucitlerimizin birlikte çalıştığı Türkiye’den bazı başvuru sahipleri ise şunlardır: ARÇELİK, ARVEN, ASELSAN BİLKENT MİKRO NANO, ECZACIBAŞI, İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ, İSTANBUL MEDİPOL ÜNİVERSİTESİ, KORDSA, NEUTEC, SANKO, SANOVEL, SER DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI, SÜTAŞ SÜT ÜRÜNLERİ, TURAŞ GAZ ARMATÜRLERİ, VESTEL, YEDİTEPE ÜNİVERSİTESİ.
Aşağıda her bir kategoriden 100 mucit listelenmektedir.
Dünyada En Çok Patent Başvurusuna Sahip 100 Türk Mucit
| Sıra | İsim | Patent Başvuru Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Uğur Şahin | 2036 | BIONTECH; UNIV MAINZ J. GUTENBERG |
| 2 | Özcan Öztürk | 1902 | QUALCOMM |
| 3 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 1682 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 4 | Burkay Dönderici | 1594 | HALLIBURTON ENERGY |
| 5 | Mehmet Yavuz | 1477 | QUALCOMM |
| 6 | Jeyhan Karaoğuz | 1418 | BROADCOM |
| 7 | Fatih Ulupınar | 1351 | QUALCOMM |
| 8 | Semih Esenlik | 1200 | HUAWEI |
| 9 | Ali Çağatay Cırık | 1155 | OFINNO LLC; COMCAST CABLE |
| 10 | Özlem Türeci | 1053 | GANYMED; UNIV MAINZ J. GUTENBERG; BIONTECH |
| 11 | Fatih M. Özlütürk | 992 | INTERDIGITAL TECH |
| 12 | Ömer Refa Köseoğlu | 989 | SAUDI ARABIAN OIL CO |
| 13 | Mehmet Demirörs | 924 | DOW GLOBAL TECH |
| 14 | Muhammed Çoban | 913 | QUALCOMM |
| 15 | Altuğ Köker | 910 | INTEL |
| 16 | Ali Türkyılmaz | 693 | SANOVEL; ARVEN |
| 17 | Çağan Gürer | 660 | REGENERON PHARMA |
| 18 | Mahmut Bilgiç | 641 | SIMA PATENT; NEUTEC |
| 19 | Yeliz Tokgöz | 572 | QUALCOMM |
| 20 | Mehmet Ziya Şengün | 539 | DEPUY MITEK; MEDOS |
| 21 | Ömer İnan | 536 | KIEKERT AG |
| 22 | Erdem Bala | 520 | INTERDIGITAL |
| 23 | Özgür Oyman | 492 | INTEL |
| 24 | Bülent Mehmet Başol | 475 | SOLOPOWER; NUTOOL |
| 25 | Emre Yavuz | 470 | ERICSSON |
| 26 | Alpaslan Demir | 448 | INTERDIGITAL |
| 27 | Hamza Yılmaz | 442 | ALPHA & OMEGA SEMICONDUCTOR |
| 28 | Uygar E. Avcı | 439 | INTEL |
| 29 | Emre Barış Aksu | 435 | NOKIA |
| 30 | Akın Akınç | 427 | ALNYLAM PHARMACEUTICALS |
| 31 | Cem Başçeri | 423 | MICRON TECH; QROMIS |
| 32 | Mehmet Toner | 408 | MASSACHUSETTS GENERAL HOSPITAL |
| 33 | Barış Göktepe | 394 | FRAUNHOFER |
| 34 | Mustafa Michael Pınarbaşı | 388 | HITACHI; IBM |
| 35 | Ümit Çifter | 383 | SANOVEL; ARVEN |
| 36 | Cevat Yerli | 380 | GFACE; TMRW FOUND |
| 37 | Fatih M. Uçkun | 378 | PARKER HUGHES INST |
| 38 | Mutlu Karakelle | 590 | ALCON |
| 39 | Ömer Ünsal | 371 | BASF; PEMEAS |
| 40 | Osman Nuri Can Yılmaz | 360 | ERICSSON |
| 41 | Kaan Oğuz | 354 | INTEL |
| 42 | Ali Bayrakdar | 339 | SCHAEFFLER TECH |
| 43 | Memduh Güney | 324 | RESMED |
| 44 | Metin Ersoy | 316 | ZF LEMFOERDER; ZF FRIEDRICHSHAFEN |
| 45 | Mustafa Eroz | 315 | HUGHES NETWORK SYSTEMS; DIRECTV |
| 46 | Alphan Şahin | 312 | INTERDIGITAL; IDAC HOLDINGS |
| 47 | Murat Acemoğlu | 307 | NOVARTIS |
| 48 | Kemal Uğur | 307 | NOKIA |
| 49 | Mehmet Sadettin Fidan | 306 | KORDSA; CONTINENTAL |
| 50 | Doruk Ömer Yener | 296 | SAINT GOBAIN |
| 51 | Hüsnü M. Kalkanoğlu | 291 | CERTAIN TEED |
| 52 | Nihat Ömer Cur | 286 | WHIRLPOOL |
| 53 | Adnan Eroğlu | 286 | ALSTOM TECH |
| 54 | Ercan Mehmet Dede | 283 | TOYOTA |
| 55 | Haluk Kopkalli | 281 | HONEYWELL |
| 56 | Zafer Termanini | 279 | HIP INNOVATION; JOINT INNOVATION |
| 57 | Selim Yalvaç | 276 | DOW GLOBAL TECH |
| 58 | Nihan Doğan | 276 | NESTEC; NESTLE |
| 59 | Hilmi Enes Eğilmez | 275 | QUALCOMM; LG |
| 60 | Gökhan Turhan | 269 | TURAŞ GAZ ARMATÜRLERİ |
| 61 | Murat Mertoğlu | 268 | BASF |
| 62 | Mehmet İyigün | 258 | MICROSOFT |
| 63 | Işık C. Kızılyallı | 257 | AVOGY; ALTA DEVICES |
| 64 | Dilara (Grate) McCauley | 256 | KARYOPHARM; ARCHEMIX |
| 65 | Alper Büyüktosunoğlu | 255 | IBM |
| 66 | Ali Taha Koç | 254 | INTEL |
| 67 | İsmail Ağırman | 252 | OTIS ELEVATOR; CARRIER CORP |
| 68 | Kadir Rıdvan Çelik | 252 | ARÇELİK |
| 69 | Ertuğrul Berkcan | 250 | GEN ELECTRIC |
| 70 | Barış Güner | 250 | HALLIBURTON ENERGY |
| 71 | Sezai Türkmen | 248 | SIEMENS |
| 72 | Mehmet Kahraman | 248 | SERAGON PHARMACEUTICALS |
| 73 | Mehmet İzzet Gürelli | 244 | QUALCOMM |
| 74 | Zehra Kaymakçalan | 243 | ABBOTT; ABBVIE |
| 75 | Özge Köymen | 243 | QUALCOMM |
| 76 | Uğurhan Yılmaz | 242 | NICOVENTURES; BRITISH AMERICAN TOBACCO |
| 77 | Tamer Coşkun | 238 | LILLY CO ELI |
| 78 | Cengiz Küçük | 237 | BSH BOSCH SIEMENS HAUSGERAETE |
| 79 | Fikrettin Şahin | 237 | UNIV YEDITEPE |
| 80 | Faik Emre Özyüksel | 236 | ARÇELİK |
| 81 | Seyfullah Halit Oğuz | 235 | QUALCOMM |
| 82 | Aydoğan Özcan | 235 | UNIV CALIFORNIA; UNIV LELAND |
| 83 | Fatma Arzum Şimşek-Ege | 232 | MICRON TECH; INTEL |
| 84 | Erkan Baloğlu | 232 | KARYOPHARM THERAPEUTICS |
| 85 | Barbaros Kirişken | 232 | VESTEL |
| 86 | Kemal Aygün | 231 | INTEL |
| 87 | Murtaza Bulut | 231 | PHILIPS |
| 88 | Onur Altıntaş | 227 | TOYOTA |
| 89 | Esin Terzioğlu | 226 | BROADCOM; QUALCOMM |
| 90 | Hasan Gökçer Albayrak | 226 | BSH BOSCH SIEMENS HAUSGERAETE |
| 91 | Vahit Atakan | 225 | SOLIDIA; UNIV RUTGERS |
| 92 | Özgür Çobanoğlu | 224 | SANKO |
| 93 | Esat Yılmaz | 222 | ATMEL |
| 94 | Muhammed İbrahim Sezan | 221 | QUALCOMM; SHARP |
| 95 | Emre Dişçekici | 220 | HEWLETT PACKARD |
| 96 | Evren Eryürek | 219 | ROSEMOUNT |
| 97 | Ant Öztaşkent | 217 | |
| 98 | Ruhi Sarıkaya | 217 | MICROSOFT |
| 99 | Mustafa N. Kaynak | 216 | MICRON TECHNOLOGY |
| 100 | Bilge Yılmaz | 216 | BASF |
| 100 | Nedret Can | 216 | ELEMENT SIX ABRASIVES |
Dünyada En Çok Patent Ailesine Sahip 100 Türk Mucit
| Sıra | İsim | Patent Ailesi Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Özcan Öztürk | 563 | QUALCOMM |
| 2 | Jeyhan Karaoğuz | 558 | BROADCOM |
| 3 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 519 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 4 | Ali Çağatay Cırık | 386 | OFINNO LLC; COMCAST CABLE |
| 5 | Burkay Dönderici | 377 | HALLIBURTON ENERGY |
| 6 | Ömer Refa Köseoğlu | 364 | SAUDI ARABIAN OIL CO |
| 7 | Mahmut Bilgiç | 337 | SIMA PATENT; NEUTEC |
| 8 | Ali Türkyılmaz | 315 | SANOVEL; ARVEN |
| 9 | Mehmet Yavuz | 277 | QUALCOMM |
| 10 | Mustafa Michael Pınarbaşı | 251 | HITACHI; IBM |
| 11 | Uğur Şahin | 240 | BIONTECH; UNIV MAINZ J. GUTENBERG |
| 12 | Ercan Mehmet Dede | 237 | TOYOTA |
| 13 | Bülent Mehmet Başol | 223 | SOLOPOWER; NUTOOL |
| 14 | Altuğ Köker | 218 | INTEL |
| 15 | Gökhan Turhan | 215 | TURAŞ GAZ ARMATÜRLERİ |
| 16 | Seydi Yıkmış | 211 | İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ |
| 17 | Ömer İnan | 207 | KIEKERT AG |
| 18 | Hamza Yılmaz | 207 | ALPHA & OMEGA SEMICONDUCTOR |
| 19 | Bülent Karaağaç | 206 | |
| 20 | Fatih Ulupınar | 195 | QUALCOMM |
| 21 | Muhammed Çoban | 189 | QUALCOMM |
| 22 | Uygar E. Avcı | 188 | INTEL |
| 23 | Semih Esenlik | 177 | HUAWEI |
| 24 | İbrahim Ustaoğlu | 171 | SER DAYANIKLI TÜKETİM MALLARI |
| 25 | Emre Barış Aksu | 158 | NOKIA |
| 26 | Kaan Oğuz | 155 | INTEL |
| 27 | Ümit Çifter | 150 | SANOVEL; ARVEN |
| 28 | Ali Bayrakdar | 149 | SCHAEFFLER TECH |
| 29 | Yeliz Tokgöz | 145 | QUALCOMM |
| 30 | Alper Büyüktosunoğlu | 144 | IBM |
| 31 | Mehmet Demirörs | 142 | DOW GLOBAL TECH |
| 32 | Mehmet Demirezen | 140 | TURAŞ GAZ ARMATÜRLERİ |
| 33 | İsa Gün | 140 | TURAŞ GAZ ARMATÜRLERİ |
| 34 | Murat Arat | 137 | SÜTAŞ SÜT ÜRÜNLERİ |
| 35 | Emre Yavuz | 135 | ERICSSON |
| 36 | Metin Ersoy | 135 | ZF LEMFOERDER; ZF FRIEDRICHSHAFEN |
| 37 | Muhammed Kürşat Sarıarslan | 133 | VESTEL |
| 38 | Nur Pehlivan Akalın | 132 | SANOVEL |
| 39 | Hüseyin Arslan | 131 | UNIV İSTANBUL MEDİPOL;UNIV SOUTH FLORIDA; ERICSSON |
| 40 | Seyfettin Kara | 131 | MIELE & CIE |
| 41 | Volkan Sevindik | 129 | CHARTER COMMUNICATIONS |
| 42 | Cevat Yerli | 126 | GFACE; TMRW FOUND |
| 43 | Cem Başçeri | 124 | MICRON TECH; QROMIS |
| 44 | Onur Altıntaş | 123 | TOYOTA |
| 45 | Fatih M. Özlütürk | 121 | INTERDIGITAL TECH |
| 46 | Ertuğrul Berkcan | 120 | GEN ELECTRIC |
| 47 | Eren Kurşun | 118 | BANK OF AMERICA; IBM; JPMORGAN |
| 48 | Mustafa Karabağlı | 117 | LUNA ELEKTRİK |
| 49 | Barbaros Kirişken | 114 | VESTEL |
| 50 | Fatih M. Uçkun | 113 | PARKER HUGHES INST |
| 51 | Sezai Türkmen | 113 | SIEMENS |
| 52 | Aslı Muslu | 113 | İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ |
| 53 | Işık C. Kızılyallı | 112 | AVOGY; ALTA DEVICES |
| 54 | Nihat Ömer Cur | 110 | WHIRLPOOL |
| 55 | Boğaç Şimşir | 110 | ECZACIBAŞI; ARÇELİK |
| 56 | Mehmet Toner | 109 | MASSACHUSETTS GENERAL HOSPITAL |
| 57 | Emre Dişçekici | 109 | HEWLETT PACKARD |
| 58 | Ekmel Özbay | 108 | ASELSAN BİLKENT MİKRO NANO |
| 59 | Mehmet Sadettin Fidan | 107 | KORDSA; CONTINENTAL |
| 60 | Özlem Türeci | 106 | GANYMED; UNIV MAINZ J. GUTENBERG; BIONTECH |
| 61 | Recai Sezi | 103 | INFINEON TECH; SIEMENS |
| 62 | Ömer Bulakçı | 103 | NOKIA; HUAWEI |
| 63 | İbrahim Levent Demirçakmak | 103 | İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ |
| 64 | Fırat Demirkol | 102 | İSTANBUL GELİŞİM ÜNİVERSİTESİ |
| 65 | Erdem Bala | 101 | INTERDIGITAL |
| 66 | Abdurrahman Sezginer | 101 | KLA TENCOR; SCHLUMBERGER |
| 67 | Hüsnü M. Kalkanoğlu | 100 | CERTAIN TEED |
| 68 | Kadir Rıdvan Çelik | 99 | ARÇELİK |
| 69 | Murtaza Bulut | 99 | PHILIPS |
| 70 | Özgür Oyman | 98 | INTEL |
| 71 | Mehmet İzzet Gürelli | 98 | QUALCOMM |
| 72 | Ünal Gazyakan | 98 | ZAHNRADFABRIK FRIEDRICHSHAFEN |
| 73 | Özgür Türker | 97 | BOSCH |
| 74 | Necip Berme | 97 | BERTEC |
| 75 | Faik Emre Özyüksel | 96 | ARÇELİK |
| 76 | Hasan Gökçer Albayrak | 96 | BSH BOSCH SIEMENS HAUSGERAETE |
| 77 | Murat Güler | 96 | FORD |
| 78 | Alpaslan Demir | 94 | INTERDIGITAL |
| 79 | Adnan Eroğlu | 94 | ALSTOM TECH |
| 80 | Kemal Aygün | 94 | INTEL |
| 81 | Arda Aksu | 94 | VERIZON |
| 82 | Aydoğan Özcan | 92 | UNIV CALIFORNIA; UNIV LELAND |
| 83 | Muhammed İbrahim Sezan | 92 | QUALCOMM; SHARP |
| 84 | Barış Göktepe | 91 | FRAUNHOFER |
| 85 | Yusuf Koç | 91 | ARÇELİK |
| 86 | Bülent Abalı | 89 | IBM |
| 87 | Rıfat Pamukçu | 89 | CELL PATHWAYS; UNIV ARIZONA |
| 88 | Tahsin Öztiryaki | 89 | ÖZTİRYAKİLER MADENİ EŞYA |
| 89 | Esat Yılmaz | 88 | ATMEL |
| 90 | Zafer Şahinoğlu | 88 | MITSUBISHI |
| 91 | Osman Nuri Can Yılmaz | 86 | ERICSSON |
| 92 | Ömer Ünsal | 83 | BASF; PEMEAS |
| 93 | Fatih Sünel | 81 | SANOVEL |
| 94 | Mutlu Karakelle | 80 | ALCON |
| 95 | Ali Levent Hasanreisoğlu | 80 | ARÇELİK |
| 96 | Ersin Dönmez | 80 | ARÇELİK |
| 97 | Mehmet Ziya Şengün | 79 | DEPUY MITEK; MEDOS |
| 98 | Mehmet İyigün | 79 | MICROSOFT |
| 99 | İlker Bağcı | 79 | ZF FRIEDRICHSHAFEN |
| 100 | Memduh Güney | 78 | RESMED |
| 100 | Mustafa N. Kaynak | 78 | MICRON TECHNOLOGY |
| 100 | Mustafa Grit | 78 | KPSS KAO GMBH; GOLDWELL |
Dünyada En Çok Patent Belgesine Sahip 100 Türk Mucit
| Sıra | İsim | Patent Belge Sayısı | En Çok Çalışılan Başvuru Sahibi |
| 1 | Jeyhan Karaoğuz | 1006 | BROADCOM |
| 2 | Uğur Şahin | 953 | BIONTECH; UNIV MAINZ J. GUTENBERG |
| 3 | Fatih M. Özlütürk | 774 | INTERDIGITAL TECH |
| 4 | Burkay Dönderici | 724 | HALLIBURTON ENERGY |
| 5 | Rıfat Ata Mustafa Hikmet | 688 | PHILIPS; SIGNIFY |
| 6 | Özlem Türeci | 634 | GANYMED; UNIV MAINZ J.GUTENBERG; BIONTECH |
| 7 | Fatih Ulupınar | 619 | QUALCOMM |
| 8 | Mehmet Yavuz | 548 | QUALCOMM |
| 9 | Altuğ Köker | 502 | INTEL |
| 10 | Mehmet Demirörs | 470 | DOW GLOBAL TECH |
| 11 | Çağan Gürer | 433 | REGENERON PHARMA |
| 12 | Ömer Refa Köseoğlu | 430 | SAUDI ARABIAN OIL CO |
| 13 | Hamza Yılmaz | 426 | ALPHA & OMEGA SEMICONDUCTOR |
| 14 | Mutlu Karakelle | 400 | ALCON |
| 15 | Özcan Öztürk | 398 | QUALCOMM |
| 16 | Cem Başçeri | 344 | MICRON TECH; QROMIS |
| 17 | Ali Çağatay Cırık | 321 | OFINNO LLC; COMCAST CABLE |
| 18 | Semih Esenlik | 310 | HUAWEI |
| 19 | Mustafa Michael Pınarbaşı | 287 | HITACHI; IBM |
| 20 | Muhammed Çoban | 283 | QUALCOMM |
| 21 | Mehmet Ziya Şengün | 271 | DEPUY MITEK; MEDOS |
| 22 | Bülent Mehmet Başol | 266 | SOLOPOWER; NUTOOL |
| 23 | Özgür Oyman | 251 | INTEL |
| 24 | Ali Türkyılmaz | 248 | SANOVEL; ARVEN |
| 25 | Mustafa Eroz | 225 | HUGHES NETWORK SYSTEMS; DIRECTV |
| 26 | Ümit Çifter | 219 | SANOVEL; ARVEN |
| 27 | Nihat Ömer Cur | 213 | WHIRLPOOL |
| 28 | Metin Ersoy | 212 | ZF LEMFOERDER; ZF FRIEDRICHSHAFEN |
| 29 | Ercan Mehmet Dede | 205 | TOYOTA |
| 30 | Alpaslan Demir | 205 | INTERDIGITAL |
| 31 | Hüsnü M. Kalkanoğlu | 201 | CERTAIN TEED |
| 32 | Abdurrahman Sezginer | 200 | KLA TENCOR; SCHLUMBERGER |
| 33 | Adnan Eroğlu | 200 | ALSTOM TECH |
| 34 | Recai Sezi | 194 | INFINEON TECH; SIEMENS |
| 35 | Fatih M. Uçkun | 190 | PARKER HUGHES INST |
| 36 | Murat Acemoğlu | 185 | NOVARTIS |
| 37 | Alper Büyüktosunoğlu | 178 | IBM |
| 38 | Selim Yalvaç | 178 | DOW GLOBAL TECH |
| 39 | Ertuğrul Berkcan | 176 | GEN ELECTRIC |
| 40 | Evren Eryürek | 172 | ROSEMOUNT |
| 41 | Oral Aydın | 171 | BASF |
| 42 | Esin Terzioğlu | 168 | BROADCOM; QUALCOMM |
| 43 | Mehmet Toner | 167 | MASSACHUSETTS GENERAL HOSPITAL |
| 44 | Dilara (Grate) McCauley | 165 | KARYOPHARM; ARCHEMIX |
| 45 | Osman Nuri Can Yılmaz | 162 | ERICSSON |
| 46 | Ömer Ünsal | 159 | BASF; PEMEAS |
| 47 | Akın Akınç | 157 | ALNYLAM PHARMACEUTICALS |
| 48 | Vedat Eyüboğlu | 155 | MOTOROLA; COMMSCOPE |
| 49 | Işık C. Kızılyallı | 154 | AVOGY; ALTA DEVICES |
| 50 | Engin Özkaynak | 154 | CREATIVE BIOMOLECULES; STRYKER |
| 51 | Zafer Termanini | 153 | HIP INNOVATION; JOINT INNOVATION |
| 52 | Erdem Bala | 150 | INTERDIGITAL |
| 53 | Memduh Güney | 142 | RESMED |
| 54 | Cengiz Küçük | 142 | BSH BOSCH SIEMENS HAUSGERAETE |
| 55 | Nihan Doğan | 142 | NESTEC; NESTLE |
| 56 | Sezai Türkmen | 141 | SIEMENS |
| 57 | Güneş Aybay | 141 | JUNIPER NETWORKS |
| 58 | Yeliz Tokgöz | 140 | QUALCOMM |
| 59 | Nadir Büyüktimkin | 139 | NEXMED |
| 60 | Servet Büyüktimkin | 138 | NEXMED |
| 61 | Vahit Atakan | 137 | SOLIDIA; UNIV RUTGERS |
| 62 | İbrahim Haskara | 136 | GM GLOBAL TECH |
| 63 | Mahmut Faruk Akşit | 134 | GEN ELECTRIC |
| 64 | Barış Güner | 133 | HALLIBURTON ENERGY |
| 65 | Ömer H. Dokumacı | 133 | IBM |
| 66 | Bayram Arman | 133 | PRAXAIR TECH |
| 67 | Ali Taha Koç | 131 | INTEL |
| 68 | Rıfat Pamukçu | 130 | CELL PATHWAYS; UNIV ARIZONA |
| 69 | Mehmet İyigün | 130 | MICROSOFT |
| 70 | Osman Polat | 129 | PROCTER & GAMBLE |
| 71 | Zehra Kaymakçalan | 128 | ABBOTT; ABBVIE |
| 72 | Mustafa N. Kaynak | 126 | MICRON TECHNOLOGY |
| 73 | Ant Öztaşkent | 126 | |
| 74 | Doruk Ömer Yener | 126 | SAINT GOBAIN |
| 75 | Volkan Sevindik | 125 | CHARTER COMMUNICATIONS |
| 76 | Kemal Aygün | 125 | INTEL |
| 77 | Muhammed İbrahim Sezan | 125 | QUALCOMM; SHARP |
| 78 | Ali Bayrakdar | 124 | SCHAEFFLER TECH |
| 79 | Eren Kurşun | 124 | BANK OF AMERICA; IBM; JPMORGAN |
| 80 | Esat Yılmaz | 124 | ATMEL |
| 81 | Uygar E. Avcı | 122 | INTEL |
| 82 | Emre Yavuz | 122 | ERICSSON |
| 83 | Bülent Abalı | 121 | IBM |
| 84 | Kemal Uğur | 121 | NOKIA |
| 85 | Hikmet Sarı | 120 | PHILIPS |
| 86 | Emre Barış Aksu | 118 | NOKIA |
| 87 | Fatma Arzum Şimşek-Ege | 117 | MICRON TECH; INTEL |
| 88 | Mehmet Reha Civanlar | 116 | VIDYO; AT & T |
| 89 | Ünal Gazyakan | 115 | ZAHNRADFABRIK FRIEDRICHSHAFEN |
| 90 | Sedat Ölçer | 115 | IBM |
| 91 | Kaan Oğuz | 113 | INTEL |
| 92 | Erkan Baloğlu | 111 | KARYOPHARM |
| 93 | Aykut Bultan | 111 | INTERDIGITAL |
| 94 | Mehmet Sadettin Fidan | 110 | KORDSA |
| 95 | Mustafa Grit | 108 | KPSS KAO GMBH; GOLDWELL |
| 96 | Ruhi Sarıkaya | 108 | MICROSOFT |
| 97 | Dilek Zeynep Hakkani-Tur | 107 | MICROSOFT; AT&T |
| 98 | Arda Aksu | 106 | VERIZON |
| 99 | Mehmet Arık | 104 | GEN ELECTRIC |
| 100 | Ali Özbek | 104 | SCHLUMBERGER; WESTERNGECO |
| 100 | Cenk Ergan | 104 | MICROSOFT |
NOT: Bu yazının ilk yayınlanma tarihi 10 Ocak 2024 olup, istatistikler 12 Şubat 2024 itibariyle güncellenmiştir.
Mustafa Güney ÇALIŞKAN
Ocak 2024
guneycaliskan@gmail.com
DİPNOTLAR
[i] EPO FAQ Patent statistics, https://www.epo.org/en/service-support/faq/searching-patents/patent-statistics
[ii] IDiyas, https://idiyas.com/top/inventors?page=0&year=0&gender=all&country=tr&patenttype=utility
[iii] List of prolific inventors, https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_prolific_inventors
[iv] Patent families, https://www.epo.org/en/searching-for-patents/helpful-resources/first-time-here/patent-families


Merhaba PR Gezgin grubu,
Sizin linkinizi bir arkadasim bana gonderdi.
Ilginc bir calisma, cok tesekurler.
Ben sizin Patent Sahip Turk Mucitler listenizde #13 uncu sirada, Hamza Yilmaz. Benim calistigim sirketi “Saudi Arabian Oil Co.” olarak yazmissiniz.
Ben Saudi Arabian Oil Co. de hic calismadim, sadece ve Hong Kong da ki Electronic ve Semiconductor sirketleringe calistim, Alpha and Omega Semiconductor be one of them.
Bir kac yanlis sirket ismi gordum, mesela, Mehmet Demirors Alpha and Omega Semiconductor da gosterilmis, yanlis. Ozlem Tureci ide Qualcomm da gosterilmis oda yanlis.
Listeler deki ufak hatalari edit edersiniz cok sevinirim.
Selamlar,
Hamza Yilmaz,
Merhaba Hamza Bey, bilgilendirme için çok teşekkürler, gerçekten de üçüncü listede güncelleme yaparken bir kaydırma yapmışım, şu an hata düzeltildi.
Tekrar teşekkürler, iyi çalışmalar.
Tesadüfen fark ettim. İlginç bir çalışma olmuş. Listede beraber eğitim aldığım ve çalıştığım bir cok arkadaşı görmek beni oldukça mutlu etti. “IP”nin giderek daha da önem kazanmasıyla yeni nesilde bu sayıların çok çok daha da üstüne çıkılacağından hiç şüphem yok. Yorum da bulunmuşken – listede adı geçen bir mucit olarak – bir de düzeltme yapmak istiyorum. İsmim Osman Yilmaz (ya da bazi icatlarda geçtiği üzere Osman Nuri Can Yilmaz) hem Ericsson’da hem de Nokia’da çalıştım; ama listede sadece Ericsson’a ve Ericsson’daki icatlara atif var. Tabii bu da bu tür listeleri hazırlarken karşılaşılabilecek doğal bir durum – özellikle uzun isimli ve birden fazla şirkette çalışmış mucitler söz konusuysa.
Yeğenim Hüsnü Kalkanoğlu Dünya çapında en çok patente sahip 100 Türk mücit arasında 31. sırada yer almış. Kendisini kutluyor, başarılarının devamını diliyorum