Anayasa Mahkemesi’nin 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmünde Kararname hakkında bu yıl ardarda verdiği birkaç iptal kararı ve iptal istemine konu 7/1-(b) bendi hakkında beklenen karar, IPR Gezgini’nde önceden değerlendirilmiştir.
- Anayasa Mahkemesi 7/1(ı) Bendini de İptal Etti – Sıcak Bir Yaz Geliyor (http://wp.me/p43tJx-l2)
- Anayasa Mahkemesi’nin Olası 7/1-(b) Bendi İptal Kararı – Sorular ve Muhtemel Sorunlar (http://wp.me/p43tJx-kc)
- 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin 16/5 fıkrası Anayasa’ya Aykırılık Gerekçesiyle İptal Edildi. Sıra 7/1-(b) Bendinde mi? (http://wp.me/p43tJx-k7)
başlıklı yazılara hemen yanlarında yer verilen bağlantılar aracılığıyla erişilmesi mümkündür.
Anayasa Mahkemesi’nin 556 s. KHK ile ilgili son kararında, 7/1-(ı) bendi Anayasa’nın 91. maddesine aykırılık gerekçesiyle iptal edilmiştir. Kararın gerekçesine göre; mülkiyet hakları kanun hükmünde kararnamelerle düzenlemez, marka hakkı da bir mülkiyet hakkıdır ve dolayısıyla marka hakkına ilişkin düzenlemeler kanun hükmünde kararnamelerle yapılamayacağından, ilgili hüküm (556 s. KHK’nın 7/1-(ı) bendi) Anayasa’nın 91. maddesine aykırıdır ve iptali gerekir.
Anayasa Mahkemesi’ne iptal talebiyle götürülen 7/1-(b) bendi için de herkes benzer bir kararın, yani 91 .maddeye aykırılık gerekçesiyle iptal kararının verileceğini tahmin etmekte ve sadece kararın zamanlamasını merak etmektedir.
Bununla birlikte, bizim de içinde bulunduğumuz grubun bu yöndeki beklentisinin yanlış bir varsayım üzerine kurulmuş olabileceği konusunda bir şüphe ortaya çıktı. Acaba, 556 sayılı KHK 7/1-(b) bendinin Anayasa’nın 91. maddesine aykırılık gerekçesiyle iptal edileceği beklentisi yerinde midir?
Yorumu aşağıdaki tespitler çerçevesinde size bırakıyoruz:
556 s. KHK’nın ilk halini hatırlayanlar, kararnamenin bu halinde 7/1-(b) bendinin “Aynı veya ayırt edilemeyecek kadar aynı mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar aynı olan markalar”ın tescil edilmeyeceği hükmünü içerdiğini anımsayacaktır.
7/1-(b)’nin belirtilen ilk halinde yer alan “ayırt edilemeyecek kadar aynı” ifadeleri kanun koyucuya anlamsız gelmiş olacak ki, 7/1-(b) bendi 22/06/2004 tarihinde 5194 sayılı kanunun 13. maddesiyle değiştirilmiştir:
“MADDE 13. — 556 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin 7 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile ikinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiştir.
b) Aynı veya aynı türdeki mal veya hizmetle ilgili olarak tescil edilmiş veya daha önce tescil için başvurusu yapılmış bir marka ile aynı veya ayırt edilemeyecek kadar benzer olan markalar,
Bir marka tescil tarihinden önce kullanılmış ve tescile konu mallar veya hizmetlerle ilgili olarak bu kullanım sonucu ayırt edici bir nitelik kazanmış ise (a), (c) ve (d) bentlerine göre tescili reddedilemez.”
7/1-(b) bendinin yukarıdaki yer verilen 5194 sayılı kanunla düzenlenmiş son hali, 2004 yılından bu yana aynıdır ve değiştirilmemiştir. (http://www.tpe.gov.tr/TurkPatentEnstitusu/resources/temp/278DBB34-1019-4E75-89DC-2010AD63F627.pdf;jsessionid=0B721E8188F241F22A77C90A7CB4B3C7)
Bu çerçevede 7/1-(b) bendi, şu anda 556 sayılı KHK içerisinde kanunla düzenlenmiş az sayıdaki hükümden birisi konumundadır ve bent kanunla düzenlenmiş olduğu için, bu bendin Anayasa’nın 91. maddesine aykırılığından bahsedilmesi tartışmaya açık niteliktedir. Bu konuda getirilecek yorumlar konunun daha net anlaşılmasını sağlayacaktır.
Bununla birlikte, 7/1-(b) bendinin Anayasa’ya aykırılığı iddiasının tek gerekçesinin 91. maddeye aykırılık olmadığı da bilinmektedir. Bu çerçevede, Anayasa Mahkemesi’nin anayasaya aykırılık iddiasını diğer gerekçeler (hukuk devleti ilkesine aykırılık ve çalışma ve sözleşme hürriyetine aykırılık) bakımından inceleyerek vereceği karar, hiç şüphesiz çok daha ilgi çekici olacaktır.
Önder Erol Ünsal
Ağustos 2015